Osman Yüksel Serdengeçti (1917- 1983)

Değerli okuyucularımız sizlere Türkiye’de ve bölgemizde kültür, sanat, edebiyat alanlarında eser vermiş, öğrenci yetiştirmiş, çevresinde hoşgörü iklimi oluşturmuş, adından müspet söz ettirmiş kişileri tanıtmak amacıyla ayda bir yazı paylaşmak umuduyla aranızda olacağım. Evvela 1983 yılının Kasım ayında vefat eden edebiyat tarihimizin kaleminde güçlü, ifadede cesur şairi ve yazarı; Osman Yüksel Serdengeçti ile köşe yazıma başlamak istedim. Kısa hayat hikâyesi ve vefatı yılında yazdığım bir şiiri sizlerle paylaşacağım.

Osman Yüksel Serdengeçti, Antalya’nın Akseki ilçesinde doğdu. Asıl adı Osman Zeki’dir. Akseki müftülerinden Salim Yüksel’in oğludur. İlkokulu Akseki’de, ortaokulu Antalya’da okudu. Ankara Atatürk Lisesi’ni bitirince Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü’ne 1940 yılında kaydoldu. Son sınıfta iken 3 Mayıs 1944’te meydana gelen öğrenci olaylarına karıştığı gerekçesiyle tutuklanarak sıkıyönetim uygulanan İstanbul’a gönderildi ve hapse konuldu. Burada kendisine yapılan baskı ve işkence onun bundan sonraki hayatında ve milliyetçiliğe tutunmasında önemli rol oynadı. Tahkikat neticesinde suçsuz olduğu anlaşıldı ve üç buçuk ay sonra beraat kararı verildi. Bunun üzerine yarıda kalan öğrenimini tamamladı, fakat Maarif Vekâleti kendisine diplomasını vermedi.

1947-1962 yılları arasında Serdengeçti adıyla aylık bir dergi çıkardı. Sık sık tutuklanması ve derginin kapatılması yüzünden dergi ancak otuz üç sayı yayımlanabildi. 1952’de Bağrı Yanık adında tek sayfalık mizah gazetesi de sadece bir sayı çıktı ve hemen kapatıldı. Yazı hayatını Yeni İstanbul, Zafer, Türk Yurdu, Millî Gazete, Çağlayan gibi gazete ve dergilerle devam ettirdi. 1965-1969 yılları arasında Adalet Partisi’nden Antalya milletvekili olarak meclise girdi. Osman Yüksel 10 Kasım 1983’te vefat etti. Mezarı Ankara’da Cebeci Asri Mezarlığı’ndadır.

Gerek aile fertleri gerekse çevresi bakımından İslam’a olan yakınlığı Osman Yüksel’in küçük yaşlarda Mevlâna Celaleddin-i Rûmî, Yunus Emre ve Mehmed Akif Ersoy gibi mutasavvıf, şair ve düşünürlerden etkilenmesine vesile olmuş, daha sonra bu halka Namık Kemal, Ziya Gökalp ve Nurettin Topçu ile genişlemiş, fakat daha ziyade Mehmed Akif’in etkisi altında kalmıştır. Esprili ve coşkulu bir mizaca sahip olan Serdengeçti felsefe okumayı çok arzulamıştır.

Bediüzzaman ve Serdengeçti

Osman Yüksel’in Serdengeçti dergisinin 6. sayısında (Mart/1952) yayınladığı ‘Said Nur ve Talebeleri’ başlıklı yazısı Üstad Hazretlerini ve Nurculuk hareketini anlatan en güzel yazılardan biri olması hasebiyle Tarihçe-i Hayat’ta iktibas edilmiştir. Serdengeçti şöyle tarif ediyordu Said Nursi’yi ve talebelerini: “Bahtiyar bir ihtiyar var. Etrafı, sekiz yaşından seksen yaşına kadar bütün nesiller tarafından sarılmış. Yaşlar ayrı, başlar ayrı, işler ayrı. Fakat bu ayrılıkta gayrılık yok! Hepsi bir şeye inanmış, Allah’a, Âlemlerin Rabbi olan Allah’a, O’nun ulu Peygamberine, O’nun büyük kitabına.

Kur’an henüz yeni nazil olmuş gibi, herkes aradığını bulmuş gibi bir hâl var onlarda. Said Nursi ve talebelerini seyrederken, insan kendini adeta Asr-ı Saadet’te hissediyor. Yüzleri nur, içleri nur, dışları nur. Hepsi huzur içindeler. Temiz, ulvi, sonsuz bir şeye bağlanmak; her yerde hazır, nazır olana, alemlerin yaratıcısına bağlanmak; o yolda yürümek, o yolun kara sevdalısı olmak. Evet, ne büyük saadet!”

Serdengeçti’nin ‘Said Nur ve Talebeleri’ isimli yazıyı yazmadan evvel gördüğü bir rüyanın uzun süre etkisinde kaldığını hatıralarından anlayabiliyoruz. O rüyayı kendi ağzından dinleyelim: “Geniş yeşil bir meydan. Meydanda binlerce, on binlerce insan. Bu insanlar hem genişliğine hem derinliğine meydana yayılmışlar. Omuz omuza göklere kadar yükselmişler. O onun omuzuna basmış, o onun omzuna. Böylece bu muazzam insan yığınından adeta koskoca bir dağ meydana gelmiş. Bu insanların en yükseğinde de Said Nursi Hazretleri. Sanki minarenin alemi gibi. Sanki kainata Allah’ın varlığını, birliğini işaret eder gibi bir heybetle duruyor. Ben karşıdayım. Beni gördü. Gülümseyerek iki eliyle selam verdi. Selamını aldım. Başı göklere değiyordu. Saçları rüzgarlara karışmıştı. Bütün insanlar ayaklarının altında idi. Omuz omuza vererek onun dünyadaki mesnetleri haline gelmişlerdi. Rüyada heyecanlanmışım, uyanıverdim.”

Daha sonradan bu rüyayı bazı nur talebelerine anlatır ve rüyada gördüğü bu heybetli şahsiyeti gerçek dünyada da görmek ister. İlk ziyaretini Fatih Reşadiye Oteli’nde gerçekleştirir. Üstad Hazretleri ikindiden sonra kimseyi kabul etmemesine rağmen Osman Yüksel’i içeri alır ve yazdığı yazıdan dolayı birçok iltifatta bulunur. Gördüğü rüyayı anlatan Serdengeçti’ye Bediüzzaman Hazretleri “‘O bütün insanların üzerinde gördüğün ben değilim. O nurdur, nur risaleleridir. Ben bu davanın aciz bir hizmetkarıyım” diyerek karşılık verir. Said Nursi’nin vefatını Ankara’da iken haber alan Osman Yüksel, bu acıklı hadiseden sonra bir yazı yazmış, fakat bu yazısını hiçbir yerde neşredememiştir. Osman Yüksel Serdengeçti’nin vefat yıldönümünde yazdığım şiiri sizlerle paylaşmak istedim.

Serden Geçti

İnanç için serden geçti,

Ana baba yardan geçti,

Aldırmadı bu dünyaya,

Dardan geçti vardan geçti.

Katillere, hırsızlara,

Ecdat bilmez soysuzlara,

Uslanmayan arsızlara,

İnsanlığı sordu geçti.

Yalancıya, kumarbaza,

Hak bilmeyen düzenbaza

Şah sanılan zır yobaza

Sillesini vurdu geçti.

Bir kalemdi ışık saçan,

Onda azim onda iman,

Gelen gider dendiği an,

Düzenini kurdu geçti.

Umman gibi sevgisiyle,

Saf ve temiz çok gönüle,

Üstat, Said Nursi ile,

Kozasını ördü geçti.

Göğüs gerdi her zorluğu,

El açmadı ele ya da,

Han dediği bu dünyada,

O bir anlık durdu geçti.

Baktı çile çekilmiyor,

Ölümsüzlük ekilmiyor,

Ak karadan seçilmiyor,

Tahta atı sürdü geçti.

Unutulmaz bir acıyı,

Firak denilen sancıyı,

Çözümü zor bir burguyu,

Kalbimize koydu geçti.

ibrahimalkayis@gmail.com